La Comedia Humana (Nacht über Deutschland)

Argentyna 1937 – 1938
Składająca się z ponad setki linorytów powieść graficzna Clémenta Moreau La Comedia Humana (Nacht über Deutschland) opowiada przerażającą historię nazistowskiej opresji w III Rzeszy.

La Comedia Humana (Nacht über Deutschland) to powieść graficzna Clémenta Moreau (Carla Mefferta), która powstała w latach 1937-1938. W składającym się ze 107 linorytów dziele artysta porusza temat nazistowskiej opresji w III Rzeszy. Całość książki podzielona jest na kilka osobnych wątków-nowel, które oparte są na osobistych doświadczeniach autora. Poszczególne części opowiadają o konsekwencjach, jakie wiązały się ze słuchaniem nielegalnych stacji radiowych; powszechności tortur w więzieniach; represji wobec rodzin i dzieci więźniów; inwigilacji ludności; wszechobecnej propagandzie – skierowanej w szczególności do młodzieży; degeneracji nazistowskich elit, czy wreszcie – ucieczki z kraju i ciężkiego losu bezpaństwowca. La Comedia Humana… porusza także wątek morderstwa Ericha Mühsama, niemieckiego publicysty i anarchistycznego działacza politycznego, osadzonego w obozie koncentracyjnym w Oranienburgu.

Clément Moreau w swojej antyfaszystowskiej powieści korzysta z tradycji powieści graficznych, ugruntowanej na początku XX wieku przez Fransa Masereela i Lynda Warda. W narracji opartej wyłącznie na obrazach autor za pomocą mrocznych, ekspresyjnych kadrów snuje sugestywną wizję miasta pod znakiem swastyki – pogrążonego w rozpaczy i przemocy.

Powieść została po raz pierwszy opublikowana w 1940 roku na łamach argentyńskiej prasy „Argentinisches Tageblatt” i „Argentina Libre”. Drugie powojenne wydanie La Comedia Humana (Nacht über Deutschland) ujrzało światło dzienne w 2017 roku dzięki staraniom hiszpańskojęzycznego wydawnictwa Sans Soleil Ediciones.

Całość jest dostępna na stronie Künste im Exil (Arts in Exil).